Kabul kredili vesaik mukabili işlemlerde bankalar poliçenin borçlu/alıcı tarafından kabulü karşılığında vesaiki alıcıya teslim ederler. Bu tip işlemlerde satıcı poliçede muhatap olarak ithalatçıyı gösterir ve anlaştıkları vade tarihinde alıcının borcunu ödemesini kabul etmiş olur.

Satıcı, alıcıyı iyi tanıyamadığı durumlarda, ödemenin tahsil bankası tarafından garanti edilmesini isteyebilir. Bu durumda alıcının kabulüne ek olarak bankasının (tahsil bankası) poliçeye aval vermesi söz konusudur. Avalli işlemlerde, alıcının üzerine satıcının keşide ettiği vadeli poliçenin önce alıcı tarafından kabulü, buna ek olarak alıcının bankasının (tahsil bankası) avali karşılığında sevk vesaiki alıcıya teslim edilir.

Kavramlar

Amir (Principal) – satıcı- bir tahsili işleme alması için bir bankaya tevdi eden taraftır.

Muhatap (Drawee) – alıcı- tahsil talimatı uyarınca ibrazın yapılacağı kişidir.

Gönderi Bankası (remitting bank) – satıcının bankası- amirin tahsili tevdi ettiği bankadır.

Tahsil Bankası (collecting bank) – alıcının bankası- tahsil işlemini yürüten bankadır

Uygulama

Alıcı ile satıcı sözleşme yapar.

Sözleşme kapsamında, satıcı mallarını yükler, belgelerini hazırlar.

Satıcı tahsil talimatı ve mala ilişkin belgeleri bankasına (gönderi bankası) ibraz eder.

Gönderi bankası, tahsil talimatı ve belgeleri tahsil/ibraz bankasına gönderir.

Tahsil/ibraz bankası, tahsil talimatına uygun olarak;

Belgelerin bedelini tahsil alıcıdan tahsil eder.*

Belgeleri alıcıya teslim eder.

Bedelin transferini yapar.

Alıcı malı gümrükten çeker.

Gönderi bankası gelen bedeli satıcıya öder.

* Burada tahsil talimatının “ödeme karşılığı teslim” şartını içerdiği varsayılmıştır. “Kabul karşılığı teslim” şartının olduğu durumda, belgeler poliçenin kabulü karşılığında alıcıya teslim edilir. Alıcı malı gümrükten çeker ve poliçe vadesinde mal bedeli alıcıdan tahsil edilerek bankalar aracılığıyla satıcıya gönderilir.

Önemli Hususlar

Alıcı için:

Satıcıya, evrakların gönderileceği bankanın adresinin (genel merkez / şube) doğru ve tam olarak iletildiğinden emin olun. Evrakların bankanın şubesi yerine genel merkeze veya başka bir şubesine gitmesi durumunda ulaşması gecikecektir.

İthalatın yapılması için gerekli tüm belgeleri istemeyi unutmayın.

Gümrük işlemleri açısından yükleme ve varış tarihini takip edin.• Belgeleri hızlıca temin edebilmek için finansmanınızı önceden hazır edin.

Satıcı için:

Bankanıza, tahsil talimatını ilgili kurallar doğrultusunda tam ve doğru olarak verdiğinize emin olun.

Malların varış tarihini takip edin.

Çalıştığınız bankanın muhabir bankası aracılığı ile belgeleri gönderin.

Yükleme belgelerini tam takım olarak bankanız aracılığı ile gönderin.

Vadeli işlemlerde mutlaka poliçe düzenleyin.

Avantaj/Dezavantaj

Avantajı

Alıcı için:

Basit, hızlı ve akreditife göre daha az maliyetlidir.

Bankadan kredi talep etme zorunluluğu yoktur. (Banka avalli işlemler hariç)

Yükleme evrakları ulaşmadan ödeme yapma yükümlülüğü yoktur.

Satıcı için:

Uluslararası kabul görmüş standart kurallara göre ticaret yapma imkanı vardır.

Alıcının tahsile ilişkin yükümlülüğünü yerine getirinceye kadar malların kontrolünü elinde tutar.

Akreditife göre daha az maliyetlidir.

Dezavantajı

Alıcı için:

Bankalar evrakların doğruluğunu teyit etmez.

Mallar ithal ülkesine ulaştığı halde, belgelerin tesliminde gecikme yaşanması olasılığı vardır.

Satıcı için:

Alıcıya göre daha risklidir. Alıcı ödeme yapmazsa, malları geri getirme zorunluluğu doğabilir.

Bankaların görevi kısıtlıdır. Avalli işlemler hariç ödeme taahhütleri yoktur.