Bir noktadan başka bir noktaya yapılan yolculuklarda, özellikle de uzun mesafelerde yapılan uçak yolculukları sonrasında çeşitli yan etkiler görülebilir. Kişiden kişiye değişse de en yaygın görülen etkiler arasında sırt ağrıları, bel ağrıları, eklem ağrıları ve jetlag olmak yer alıyor. Sizler için jetlag ile ilgili ayrıntıları derledik.
Jetlag durumu vücudun biyolojik saati ve inişin gerçekleştirildiği noktanın saatinin uyuşmaz olması durumunda ortaya çıkıyor. Yorgun hissetme, uykusuzluk ve dikkat bozukluğu gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Genellikle kısa süreli bir durum olan jetlag, zaman içinde düzelmektedir.
Jetlagın birçok insanı etkilemesinin en önemli sebebi; vücudun uyku ve uyanıklık düzeni olan sirkadiyen ritim, uykunun yanında kişilerin hormonlarını, gündüz ve gece üretilen proteinleri ve buna benzer döngüleri etkilemesi ve kontrol etmesi. Sirkadiyen ritim, kişinin yaşadığı yerin yerel saatine uyumlanıyor ve bir düzende devam ediyor. Jetlag durumunun ortaya çıkmasının nedeni ise bu ritmin bozulması olarak söylenebilir.
Değişen zaman dilimlerinden vücudun etkilenmesi sonucunda jetlag ortaya çıkıyor. Jetlag, alışık olunan zaman dilimine uyuşmazlıktan dolayı yorgunluk ve dikkat eksikliği gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Genç bedenler bu değişikliklere daha hızlı adapte olsa da ilerleyen yaş gruplarında daha fazla jetlag belirtileri görülebiliyor.
Zaman Dilimi Değişimi ve Biyolojik Saat
Uçuş sonrası jetlag oluşumunu tetikleyen en önemli etken, zaman dilimi farklılığı. Örneğin; zaman dilimi yola çıkılan noktada gündüz, varılan noktada gece ise jetlag olma riski de artıyor. Biyolojik saat uyku ve uyanıklık düzeni bir anda değiştiği için bu durum ortaya çıkıyor.
Uçuş Süresi ve Yönü
Uzun süreli uçuşlarda kişiler çok farklı zaman dilimlerinin olduğu noktalara gidebilir. Bu durumda jetlag olma ihtimali de artış gösteriyor. Hatta uçağın yönü de bu durumu tetikleyen faktörlerden biri. Kişi, uçağa gündüz vakti binip uzun bir yolculuk yapıyorsa ve iniş yaptığı yer gündüz ise vücut jetlag etkisinde kalabiliyor.
Uyku Düzeni ve Işık Maruziyeti
Uyku düzeninin bozulması jetlag oluşumunu tetikleyebiliyor. Uçakta uzun süre ışığa maruz kalmak ve gece yolculuklarının uzaması gibi durumlarda jetlag olma ihtimali de artıyor.
Jetlag durumu farklı kişilerde farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Mesafelerin uzaması belirtilerin şiddetlenmesinde son derece etkili. Jetlag durumunun bilinen en yaygın belirtilerini ise şu maddelerle sıralayabiliriz:
• Uykuya dalmada güçlük yaşanması
• Baş ağrısı
• Ruh halinde keskin değişkenlikler
• Gün boyu süren yorgunluk hissi
• Uyku bölünmesi
• Uykuda huzursuzluk hissi
• Konsantrasyon eksikliği yaşamak
• Hafızada sorun yaşamak
• Mide bulantısı
• İştah kaybı
• Erken uyanmak
Uyku Bozuklukları ve Yorgunluk
Jetlag durumunun bilinen en yaygın belirtilerinden biri, uyku düzeninde görülen bozulmalar. Kişilerin uyumakta ve uyanmakta zorlanması, en yaygın belirtiler arasında bulunuyor. Yeteri kadar uyumaya rağmen gün boyu süren yorgunluk hissi de yaygın olarak görülebiliyor.
Konsantrasyon Güçlüğü ve Zihinsel Bulanıklık
Uçuşta jetlag yaşanması sonucunda kişilerin zihinsel faaliyetlerinde zorlanmalar yaşanabiliyor. Konsantrasyon bozukluğu ve zihinsel bulanıklık gibi etkiler bu duruma örnek gösterilebilir.
Sindirim Problemleri ve İştah Değişimleri
Vücudun ritminin bozulması yeme içme düzeninin de değişmesine neden oluyor. İştahsızlık ve yemek istememek gibi durumlar, jetlag etkileri arasında sayılıyor. Vücudun biyolojik saatindeki değişiklikler ise sindirim sorunları ile karşılaşılmasına sebebiyet veriyor.
Jetlag genellikle kısa sürede geçebilen etkilere sahip olsa da kişiye göre bu süreç uzayabilir. Jetlag durumunun etkilerini azaltmak için çeşitli yollar denemek gerekebilir. Peki, jetlag nasıl geçer?
Uyku Düzenini Yeniden Kurmak
Jetlag etkisinden kurtulmanın en etkili yollarından biri, yeni zaman dilimine ayak uydurmaya çalışmaktan geçiyor. Gidilen noktanın saat dilimine göre bir uyku düzeni oluşturarak bu etkiler azalabilir. Uçuş sonrası uyku sorununu bu yollarla ortadan kaldırmak mümkün.
Güneş Işığı ve Doğal Ritimlere Uyum
Güneş ışığının yeteri kadar alınması kişilerin uykuya daha rahat dalmasına ve vücudun kendisini daha iyi hissetmesine yardımcı oluyor. Vücudun doğal ritimleri gidilen noktaya göre küçük değişikliklerle uyumlanmak son derece etkili.
Melatonin ve Diğer Destekleyici Takviyeler
Melatonin, birçok uyku probleminin çözümü olarak biliniyor. Gündüz saatlerinde dışarıda vakit geçirmek ve güneş ışığını yeterli seviyede almak, doğal ritme uyma konusunda ön sıralarda geliyor.
Jetlag olduktan sonra yan etkilerini daha az hissetmek ve bu durumu ortadan kaldırmak için bazı aktiviteler ve rutinler oluşturmak gerekiyor. Sizler için jetlag sonrası yapılması gerekenleri listeledik:
Hafif Egzersizlerle Vücut Dengesini Sağlamak
Vücudu yormayacak derecede hafif egzersizler vücut sağlığını koruma konusunda etkili oluyor. Vücudun dengesini hafif egzersizlerle kurmak mümkün. Öte yandan dinç bir vücuda sahip olmak da jetlag etkileri daha hızlı bir şekilde atlatmaya katkı sağlayacaktır.
Sağlıklı ve Dengeli Beslenme
Jetlag etkisini hızlı atlatma yollarından biri, beslenme düzenini oluşturmak. Direnci yüksek olan vücudun jetlag etkisini daha hızlı bir şekilde atlattığı biliniyor.
Yoğun Aktivite Planlamasından Kaçınmak
Vücudu zorlayabilecek yoğun aktivite ve günlük planlardan kaçınmak son derece önemli. Bilhassa birkaç gün boyunca vücuda dinlenecek yeterli zamanı tanımak gerekiyor.
Türkiye İş Bankası Maximum Kart, uçuşlarda sağladığı çeşitli avantajları ile ön plana çıkıyor. Uçuş öncesinden uçuş sonrasına kadar yolcuların beklentilerini karşılayan hizmet seçenekleri, en uygun uçuş ücretleri ve yolcuların konforlu uçuş kalitesi ile beklentilerin üzerinde bir yolculuğa yardımcı oluyor.
İçerikte yer alan bilgiler yayınlanma tarihine göre hazırlanmıştır.
"Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir."