Yayınlanma Tarihi Logosu Yayınlanma Tarihi: 07.12.2020
Okuma Süresi Logosu Okuma Süresi: 3 dakika

Çocuklara Gelir – Gider Kavramını Öğretme


Çocuklar okul öncesi dönemde edindikleri bilgilerin nerdeyse hepsini ailelerinden öğrenirler ve hayata dair ilk izlenimleri de bu sayede edinirler. Ebeveynlerini rol model alarak gelişen ve dünyaya dair her şeyi kendi gözünden yorumlayan çocukların gelir – gider kavramları hakkında da fikir sahibi olmaları ileriki yaşlarında finansal yönetim konusunda başarılı olmalarına katkı sağlar.

İş Bankası blog olarak bu yazımızda çocuklara basit dille ekonomiyi anlatmanın yöntemini, birikimin önemi ve para biriktirmek için yapılması gerekenleri derledik.

cocuklarda-gelir-yonetimi

Çocuklara Basit Dille Ekonomi Nasıl Anlatılır?


Ekonomi kelimesi çocuklar için; büyüklerin sık sık kullandığı, belki TV programlarında duydukları, karışık ve anlaması zor olan bir kavramı çağrıştırabilir. Çünkü soyut bir kavramdır. Para dendiğinde çocuklar para kelimesinin ne olduğunu bilirler ancak ekonomi ve para ilişkilendirmesi yapma konusunda zorlanabilirler.

Bu sebeple çocuklara ekonomiyi anlayacakları bir dilden anlatmak, onların para ile ilgili terimlere aşina olmalarını ve yetişkinlik dönemlerinde de daha bilinçli harcamalar yapmalarını sağlayabilir.

Doğru zaman geldiğinde tüm çocuklar, paranın ne işe yaradığını ve ne anlam ifade ettiğini öğrenmelidir. Çocuğunuz henüz 3-4 yaşındayken para miktarları ile ilgili fikir sahibi olamaz, ancak paranın nasıl bir işlevi olduğunu anlayabilir. Örneğin bir çocuk için para, çikolata almak demek olabilir. Çikolata almak için verilen paranın miktarı ya da değeri onun için önemli değildir. Para, çocuk gözünde sadece bir şeyler almaya yarayan araçtır. Bu yaşlardaki çocuk para miktarı üzerine düşünmez.

Çocuğunuz okul çağına geldiğinde, para ile olan ilişkisini aktif anlamda yaşamaya başlar. Bu süreçte çocuklar paranın miktarı hakkında bilgi sahibi olmalı ve harçlıklarının değerini, harçlıklarının her istediklerini almak için yeterli olmayabileceğini anlayabilmelidir. Aslında çocukların para ile ilişkileri başladığında artık para kullanma alışkanlıklarını düzenleme ve basit ekonomik terimleri de bilmeleri gerekir.

Bu dönemde çocuklarınıza; paranın çalışarak kazanıldığını, aile olarak sahip olmak istediğiniz çoğu şeyin maddi değerinin olduğunu, bunlardan bazılarının ucuz, bazılarının pahalı olduğunu anlatabilirsiniz. Çocuğunuzun anlayacağı dilden basit bir şekilde gelir – gider dengesi kurmanızın öneminden de bahsedebilirsiniz.

Çocuğunuzun para ile iyi bir ilişki kurmasını sağlamak için; onu bir birey olarak ciddiye aldığınızı hissettirmeniz büyük önem taşıyor. Harçlığı ile ne yapmayı planladığı üzerine onunla sohbet edebilirsiniz. İsteklerini sıraya koymasını ve öncelik belirlemesini sağlayabilirsiniz. Bu, çocukların kendi paralarını yönetmeye başlamalarındaki en büyük adım olacaktır.

Çocuğa Birikim Yapma Alışkanlığı Kazandırma


Öncelikle çocuğunuza verdiğiniz harçlıkların miktarını, çocuğunuzun yaşını ve ihtiyaçlarınız baz alarak belirlemelisiniz. Az ya da fazla harçlık vermek çocuğun para ile olan ilişkisine zarar verebilir.

Harçlığı ilk olarak günlük vermeniz, çocuğunuzun günlük harcama sınırlarını belirlemesi ve harcama alışkanlıkları edinmesini sağlar. Çocuğunuz ile para hakkında konuştuktan ve para ile ilgili temel kavramları öğrendiğinden emin olduktan sonraki süreçte harçlığını haftalık olarak vermeye başlayabilirsiniz. Bu; çocuğun parasını nasıl yöneteceğini gözlemlemek ve birikim alışkanlıklarının temellerini atmak için bir fırsattır. Çocuğunuz günlük harcama alışkanlıklarını devam ettiriyor ve her gün için belirli miktarda para harcamayı başarıyorsa para ile olan ilişkisi sağlam temeller üzerine kuruluyor demektir. Çocuğunuz haftalık harçlığını kısa sürede bitirip haftanın son günleri geldiğinde harçlıksız kalıyorsa, ona parasını toplu olarak aldığını ve hafta başına kadar tekrar harçlık almayacağını hatırlatın.

Böylece çocuk, parasını nasıl kullanması gerektiği hakkında düşünecektir.

Çocukların harçlıkları bazen istedikleri bir şeyi almak konusunda yetersiz olabilir. Örneğin sahip olmak istedikleri bir oyuncak için harçlıklarından biriktirmeye başlaması konusunda onu teşvik edebilir, belirli bir limitte para biriktirirse üstünü sizin tamamlayacağınızı söyleyebilirsiniz. Bu, çocuk için harika bir motivasyon olur.

Çocuğunuzda para ile ilgili kavramları anlatmanın yanında, bu kavramların pekişmesi için kutu oyunlarının gücünden de yararlanabilirsiniz. Kutu oyunları; çocuklara aileleriyle vakit geçirme imkanı sağlarken, onların zihinsel gelişimlerine de katkı sunuyor. Ailece Zaman Geçirme Yöntemi: Kutu Oyunları yazımızı inceleyerek, kutu oyunlarının çocuklar üzerindeki faydaları hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.​

Son olarak, çocukların rol model olarak sizi aldıklarını aklınızdan çıkarmayın ve kendi para yönetiminiz ile çocuğunuza iyi örnek olun. Para yönetimi ile alakalı sorun yaşıyorsanız, Finansal İstikrarınızı Koruma Tavsiyeleri​’ni inceleyebilirsiniz.


​Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.​