Dünyada nüfusun her geçen gün artması, iklim krizi sebebiyle tarım alanlarının giderek azalması üretimde de aksaklıklar yaşanmasına neden oluyor. Tarım alanlarının azalması ve nüfusun ihtiyacı olan ürünleri sağlanması gerekliliği, yeni yöntemler geliştirmeyi de zorunlu hale getiriyor. Teknolojide yaşanan gelişmelerin, yeni yöntemler açısından sağladığı avantajların kullanılmasıyla da günümüzde artık “topraksız tarım” kavramından bahsedebiliyoruz.
Tarım deyince akla ilk gelen şeyin toprak olduğunu hepimiz biliyoruz. Peki toprak olmadan tarım yapmak nasıl mümkün hale geliyor? İş Bankası blog olarak bu yazımızda “Topraksız tarım nedir, nasıl yapılır?”, “Topraksız tarımda hangi ürünler yetiştirilir?” sorularını cevaplandırıyoruz.
Topraksız tarım, geleneksel toprak tarımından farklı bir yaklaşım olan ve bitkilerin toprak yerine özel bir büyüme ortamında yetiştirildiği modern bir tarım yöntemidir. Topraksız tarım, daha sürdürülebilir ve verimli bir tarım yöntemi olarak kabul edilir ve birçok avantaj sağlayabilir.
Toprak Kirliliğinin Azalması: Topraksız tarım, toprakta birikmiş kirleticilerin bitkilere geçişini azaltır ve kirlilik riskini minimuma indirir.
Topraksız Tarım (Hidroponik Tarım) Nasıl Yapılır?
Topraksız tarım, bitkilerin toprak yerine özel bir büyüme ortamında yetiştirildiği modern bir tarım yöntemidir. Topraksız tarım uygulaması yaparken geleneksel tarımdan farklı olarak birkaç alternatif yöntemden size uygun olanı tercih edebilirsiniz.
1- Hidroponik Sistemler:
Hidroponik sistemlerde bitkiler toprak kullanılmadan özel bir besin solüsyonu içinde yetiştirilir. İşte hidroponik tarımın temel adımları:
a. Yetiştirme Ortamı Seçimi: Hidroponik sistemlerde kullanılan yetiştirme ortamları arasında perlit, kum, vermikülit, kokos lifi ve hidroton (kil taneleri) bulunur. Bu ortamlar bitkilerin köklerinin desteklenmesine ve besin maddelerinin taşınmasına yardımcı olur.
b. Besin Solüsyonu Hazırlama: Bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddelerini içeren özel bir solüsyon hazırlanır. Bu solüsyon, bitkilerin köklerine doğrudan uygulanır.
c. Bitki Yetiştirme: Bitkiler, besin solüsyonu içinde yetiştirme ortamına dikilir. Bitkilerin kökleri bu solüsyon içinde büyür.
d. Köklere Oksijen Sağlama: Hidroponik sistemlerde köklere oksijen sağlamak için hava taşıyıcıları kullanılır. Bu, köklerin iyi hava almasını ve sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlar.
2- Aeroponik Sistemler:
Aeroponik sistemlerde bitkilerin kökleri havada bulunur ve düzenli aralıklarla su ve besin solüsyonu püskürtülerek köklere uygulanır. Aeroponik tarımın temel adımları şunlar olabilir:
a. Bitki Dikimi: Bitkilerin tohumları veya fideleri aeroponik odalarda veya tesislerde yerleştirilir.
b. Su ve Besin Püskürtme: Belirli aralıklarla, bitkilerin köklerine özel bir besin solüsyonu ve su püskürtülür.
c. Köklere Oksijen Sağlama: Aeroponik sistemlerde, köklere oksijen sağlamak için hava taşıyıcıları kullanılır.
3- Kapalı Sera Sistemleri:
Kapalı sera sistemleri, topraksız tarım için kontrollü bir ortam sağlar. Bu sistemlerde bitkiler, sera içinde özel büyüme ortamında yetiştirilir. İklim koşulları, sıcaklık, nem, ışık ve CO2 düzeyi gibi faktörler bu sistemlerde kontrol edilir.
4- Dijital Tarım:
Dijital tarım, topraksız tarımın verimliliğini artırmak için sensörler, otomasyon, veri analitiği ve yapay zeka gibi teknolojileri kullanır. Bu yöntem, bitki büyümesini optimize etmek ve kaynakları daha verimli kullanmak için kullanılır.
Topraksız tarım uygulamalarını seçerken bitki türüne, mekânsal koşullara ve bütçeye uygun bir yöntem seçmelisiniz. Ayrıca, bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddeleri, pH düzeyi ve besleme programı gibi faktörlere dikkat etmek önemlidir. Uygulama süreci boyunca bitkilerin büyüme durumunu yakından izlemek ve gerektiğinde ayarlamalar yapmak da önemlidir.
Topraksız Tarımda Hangi Ürünler Yetişir?
Topraksız tarım, birçok farklı bitki türünün yetiştirilmesi için kullanılabilir. Topraksız tarım yöntemleri, bitki yetiştirme koşullarını kontrol etme esnekliği sunar ve bu nedenle çeşitli bitkilerin yetiştirilmesi için uygundur.
Salatalık: Hidroponik ve aeroponik sistemlerde salatalık yetiştirmek oldukça yaygındır. Bu bitki, düşük dalgalı pH seviyeleri ve yüksek nem ile iyi büyür.
Domates: Hidroponik sistemlerde domates yetiştirme popülerdir. Bu bitki, topraksız ortamlarda iyi bir şekilde büyüyebilir.
Biber: Seralarda veya kapalı ortamlarda biber yetiştirmek mümkündür. Biber bitkileri iyi bir verim elde etmek için topraksız tarım sistemlerine uygundur.
Marul ve Diğer Yapraklı Sebzeler: Marul, ıspanak, pazı ve diğer yapraklı sebzeler, hidroponik veya aeroponik sistemlerde kolayca yetiştirilebilir.
Fasulye ve Bezelye: Bu baklagiller, topraksız tarım sistemlerinde yetiştirilebilir ve yüksek verim elde edebilir.
Meyve Ağaçları: Kapalı sera sistemleri veya dikey tarım yöntemleri, meyve ağaçlarının (örneğin, çilek veya vişne) yetiştirilmesi için kullanılabilir.
Otlar ve Baharatlar: Nane, fesleğen, dereotu, kekik ve diğer otlar topraksız tarım sistemlerinde yetiştirilebilir.
Mantarlar: Mantarlar, özel yetiştirme ortamları kullanılarak topraksız tarım sistemlerinde yetiştirilebilir.
Yumuşak Meyveler (Çilek, Ahududu vb.): Yumuşak meyveler, kapalı sera sistemlerinde veya asma sistemlerde yetiştirilebilir.
Çiçekler ve Süs Bitkileri: Topraksız tarım, çiçekler ve süs bitkilerinin yetiştirilmesi için de kullanılabilir.
İş Bankası olarak, yenilikçi ve sürdürülebilirliğe katkı sunan tarım yöntemlerini her zaman destekliyor,
Tarım Bankacılığı sistemimiz ile üretimin her aşamasında yanınızda oluyoruz. Siz de Tarım Bankacılığı hakkında detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
“Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir."