Telefonla yapılan dolandırıcılık girişimleri günümüzde en yaygın siber tehditlerden biri haline geldi. Kendisini banka temsilcisi, kamu görevlisi, teknik destek uzmanı ve benzeri şekilde tanıtan dolandırıcılar, inandırıcı senaryolarla kişisel bilgileri veya mobil bankacılık hesaplarını ele geçirmeye çalışıyor. Hazırladığımız bu güvenlik rehberinde telefon dolandırıcılığını anlama yollarını, şüpheli aramaları engelleme yöntemlerini ve banka hesaplarını güvenli hale getirmek için alabileceğiniz önlemleri bulabilirsiniz.
Telefon dolandırıcılığı, suçluların telefon aracılığıyla bireyleri yanıltıp maddi kazanç sağlamaya çalıştığı bir dolandırıcılık türüdür. Bu tür girişimlerde amaç mağdurun güvenini kazanarak bilinçli şekilde ya da farkında olmadan kişisel ve finansal bilgilerini paylaşmaya ikna etmektir.
Genel Özellikleri
Telefon dolandırıcılığının genel özellikleri arasında aşağıdaki durumlar sayılabilir:
• Aramalar genellikle beklenmedik zamanlarda yapılır.
• Acil bir durum, yasal bir tehdit ya da cazip bir fırsat yaratılarak panik havası oluşturulur.
• Çeşitli bahanelerle para, banka bilgileri, kimlik bilgileri gibi hassas bilgiler talep edilir.
• Telefonun kapatılmaması istenerek işlem boyunca kontrol elde tutulur.
• Geri arama yapılamaması için numara gizlenir veya sürekli farklı hatlar kullanılır.
Kimler Hedef Alınır?
Telefon dolandırıcıları yaş veya meslek farkı gözetmeksizin herkesi hedef alabilir. Ancak dijital okuryazarlığı sınırlı olan bireyler, yaşlılar ve internet güvenliği konusunda yeterince bilgi sahibi olmayan kullanıcılar daha yüksek risk altındadır. Bu nedenle mobil bankacılık hesabını koruma bilinci geliştirmek ve şüpheli aramalara karşı farkındalık kazanmak dolandırıcılığa karşı en etkili önlemler arasında yer alır.
Yaygın olarak görülen telefon dolandırıcılığı türleri şunlardır:
• Kendini polis, savcı veya hakim olarak tanıtanlar,
• "Ödül kazandınız!" – piyango ve çekiliş yalanları,
• Banka ve kredi kartı bilgisi isteyen aramalar,
• Sözde sigorta ya da aidat iadesi yapılacağı söylenen aramalar,
• Kargo ve kayıtlı gönderi dolandırıcılıkları,
• Ses kayıtlı otomatik aramalar (IVR dolandırıcılığı),
• WhatsApp ve SMS üzerinden gelen sahte linkler,
• Yüksek kazanç vaadi.
Telefon dolandırıcıları mağduru ikna etmek için psikolojik baskı uygular ve resmi kurum isimlerini kullanarak güven kazanmayı hedefler. Aşağıdaki işaretler, bir aramanın dolandırıcılık olup olmadığını anlamanıza yardımcı olabilir:
Kişisel Bilgi Talep Edilmesi
T.C. kimlik numarası, banka kartı bilgileri, e-Devlet şifresi, SMS ile gelen doğrulama kodları gibi bilgilerin talep edilmesi ciddi bir uyarı işaretidir. Resmi kurumlar bu gibi hassas bilgileri, telefonla istemez.
Telaş, Korku ve Panik Yaratan Konuşmalar
Dolandırıcılar mağduru baskı altına almak için hakkında tutuklama kararı bulunduğu, terörle bağlantılı olduğu gibi asılsız iddialar öne sürebilir. Amaç, düşünmeden ve panikle hareket edilmesini sağlamaktır.
Resmi Kurumlar Adına Doğrudan Aranmak
Dolandırıcılar, kendilerini polis, savcı, kamu görevlisi ya da banka personeli gibi tanıtarak sahte kimlik bilgileriyle güven vermeye çalışır. Gerçek kamu görevlileri telefonla para istemez, işlem yönlendirmesi yapmaz.
Para Transferi ya da Şifre Paylaşımı Baskısı
Sık kullanılan dolandırıcılık yöntemlerinden biri de telefonu kapattırmadan işlem yaptırmaya çalışmaktır. Dolandırıcılar mağdurun banka havalesi yapmasını ya da mobil bankacılığa girip gelen kodu paylaşmasını isteyebilir.
“Bu Konuyu Kimseyle Paylaşmayın!” Uyarıları
Sözde gizli operasyonlar ya da devlet sırrı bahanesiyle görüşmenin kimseyle paylaşılmaması istenir. Bu taktik mağdurun yakın çevresinden destek almasını engellemeye yöneliktir.
Telefon dolandırıcılığını engelleme ve dolandırıcılığa karşı önlem almak için şu yöntemler uygulanabilir:
• Kişisel bilgileri paylaşmaktan kaçının,
• Şüpheli numara ve çağrıları cevaplamayın,
• Resmi kurumları arayarak doğrulama yapın,
• Dolandırıcılık için kullanılan numara ve kişileri engelleyin,
• Mobil cihazlarınızın güvenliğini sağlamak için yalnızca uygulama marketlerinden uygulama indirin,
• Şüpheli aramaları engelleme uygulamalarından faydalanın.
Telefon dolandırıcılığına maruz kaldığınızı düşünüyorsanız hızlı ve bilinçli hareket etmek büyük önem taşır. Aşağıdaki adımlar yasal ve dijital güvenliğinizi korumanıza yardımcı olur:
Banka veya GSM Operatörü ile Hemen İletişime Geçin
Kişisel verileriniz veya banka bilgileriniz dolandırıcıların eline geçtiyse bankanızı arayarak hesap güvenliğini sağlamalı ve mobil bankacılık hesabını kurtarma adımlarını başlatmalısınız. Aynı şekilde GSM operatörünüzle de irtibata geçerek hattınızla ilgili olası riskleri önleyebilirsiniz.
En Yakın Emniyet Birimine Başvurun
İlk olarak en yakın polis merkezi veya jandarma karakoluna giderek durumu bildirin. Emniyet birimleri gerekli soruşturmayı başlatır ve sizi adli süreç hakkında bilgilendirir.
T.C. Cumhuriyet Savcılığına Şikayette Bulunun
Dolandırıcılık, Türk Ceza Kanunu'na göre suçtur. Bu nedenle T.C. Cumhuriyet Savcılığı'na yapacağınız şikayet yasal sürecin başlatılmasını sağlar.
BTK İhbar Hattı ve e-Devlet Üzerinden Bildirim Yapın
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bünyesinde faaliyet gösteren İnternet İhbar Merkezi ve 0312 294 94 94 numaralı BTK İhbar Hattı üzerinden dolandırıcılık girişimlerini ihbar edebilirsiniz. Ayrıca e-Devlet Kapısı üzerinden de şikayette bulunabilirsiniz.
Gerçek Polis Telefonla Arar mı?
Polis, savcı, jandarma veya hakim gibi kamu görevlileri telefonla arayıp soruşturma gerekçesiyle herhangi bir talepte bulunmaz.
Sahte Aramalar Nasıl Engellenir?
Sahte aramaları engellemek için hem cihazınızın yerleşik özelliklerini kullanabilir hem üçüncü taraf uygulamalardan faydalanabilirsiniz. Android ve iOS işletim sistemlerinde kullanılabilen güvenilir çağrı filtreleme uygulamaları bilinmeyen numaraları analiz ederek dolandırıcılık ihtimali taşıyan aramalar hakkında uyarı verebilir, engelleyebilir.
Mobil Uygulamalarla Numara Güvenliği Sağlanabilir mi?
Mobil uygulamalarla numara güvenliğinizi artırabilirsiniz. Ancak bu uygulamaları kullanırken resmi uygulama mağazalarından indirmeye, uygulama izinlerini kontrol etmeye ve düzenli güncellemeler yapmaya dikkat etmeniz önerilir.
Telefon dolandırıcılığına karşı gelişmiş güvenlik önlemleri sunan Türkiye İş Bankası,
İşCep Zararlı Yazılım Koruma ve Gelen Arama Bilgilendirme özellikleriyle kullanıcılarını proaktif şekilde korur. Bu hizmetler sayesinde şüpheli aramalar tanımlanabilir, zararlı yazılım girişimleri engellenebilir ve kişisel verileriniz güvence altına alınabilir.
İçerikte yer alan bilgiler yayınlanma tarihine göre hazırlanmıştır.
"Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir."