İlk kez Brundtland Raporu’unda karşımıza çıkan sürdürülebilirlik kavramı bu raporda şu şekilde açıklanıyor, “Günümüzdeki ihtiyaçları karşılarken gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılamak için kullanacakları kaynakları tehlikeye atmamak ve bu şekilde kalkınmaktır.” Genelde ailelerimiz tarafından tasarruf yapmak konusunda bilgilendirilir, onlardan paramızı doğru harcamamız konusunda birtakım dersler alırız. Günümüzde sürdürülebilirlik birey için öğretilmesi zorunlu olan bir kavram olmalıdır. Kuşaklar boyunca içselleştirilmesi üzerine çalışmalar yapılması ve sürdürülebilirlik alanında bir kültürün oluşturulması gerekiyor. Kültürü oluşturmak için bireyin bilinçlendirilmesi ve eğitilmesi önemli, peki ya şehirlere ne yapmalı? İşte sürdürülebilir ulaşım bu noktada değinmemiz gereken bir konu.
Teknolojinin bizlere sunduğu imkanlarla artık çevreye ve doğaya verdiğimiz zararı ölçebiliyoruz. Ekolojik ayak izi, su ayak izi, karbon ayak izi gibi ölçümlemeler ile ihtiyaçlarımızı karşılamak adına yaptığımız faaliyetlerde çevreye verdiğimiz zararın yüksek olduğunu görmek mümkün.
Hız kesmeden büyüyen şehirlerde insanların sosyal ve ekonomik alanlardaki faaliyetlerinin artması beraberinde nüfus artışını da getiriyor. Artan bu nüfusun ulaşım talebi nüfus ile doğru orantıda artıyor. Özellikle kalabalık topluluklarda sürekli kullanılan toplu taşıma araçları yoğun trafiğe sebep oluyor. Yoğun trafiğin insan sağlığı üzerinde psikolojik ve fiziksel olumsuz etkilerinin yanı sıra ekonomik anlamda da etkiliyor. Bilinçsiz artan nüfus ve bizlerin kurduğu bu ulaşım sistemi ile yaşadığımız çevreye geri dönüşü zor zararlar veriyoruz. Bu zararlar sonucunda gelecek nesillerin yaşamını riske atıyoruz.
Sürdürülebilir Ulaşım Nedir?
Sürdürülebilirlik kavramının odağına sosyal, çevresel ve iklimsel etkileri ile ulaşımı ele aldığı araştırma ve geliştirme konusuna sürdürülebilir ulaşım deniyor. Sürdürülebilirliği değerlendirmek için kara, su ve hava taşımacılığı için kullanılan araçları ve onların kullandığı enerji kaynaklarını kapsıyor. Ulaşımın sürdürülebilirliği, ulaşım sisteminin etkinliği ve verimliliği ile beraber sistemin ekolojik ortam ve iklim etkileri üzerine ölçülüyor.
Sürdürülebilir Kent İçi Ulaşım Nedir?
Sürdürülebilir kent içi ulaşım, “Günümüzde ve gelecekte insanların ve kentin ekosistemini tehdit etmeden, kentin ekonomik gelişmesini desteklemek ve sosyal kalkınmayı ve adaleti koruyup geliştirmek suretiyle kent sakinlerinin günlük hareketlilik ihtiyacını karşılamak” şeklinde tanımlanabilir. Sürdürülebilir kentiçi ulaşım motorlu taşıt sayısının artış hızı, kentsel hava kirliliği, yol emniyeti, düşük gelir gruplarının ulaşım ihtiyaçları ile yaşlıların ve engelli bireylerin ulaşım ihtiyaçları gibi konuları inceler.
Sürdürülebilir Ulaşım Örnekleri
Şehirlerin sürdürülebilir ulaşım için uyguladığı birtakım politikalar mevcuttur. Bu politikaların temel amacı toplu taşıma ve motorsuz ulaşım araçlarının yaygınlaşmasını sağlamak olup otobüs, metrobüs ve raylı sistemler gibi toplu taşıma sistemleri ve yürüme, bisiklet gibi motorsuz ulaşım türlerine yönelik uygulama, eylem ve düzenlemelerden oluşmaktadır.
İş Bankası olarak, İzmir’de ocak ayında pilot uygulamasını başlattığımız ve gelinen noktada Balıkesir, Mersin, Manisa, Sakarya, Hatay, Elazığ şehirlerinde de sunduğumuz şehir içi ulaşımda temassız geçiş kolaylığı ile, ulaşım kartı bağımlığını kaldırarak bireylere ceplerindeki herhangi bir temassız kart ile biniş imkanı sunmaktayız. Gerek yerli gerekse de yabancı bireyler için ceplerindeki Visa veya Mastercard logolu temassız kredi/banka/ön ödemeli kart ile toplu taşımaya biniş yapabilme imkânı sunan kart kabul hizmetimiz, toplu taşımaya erişimi kolaylaştırmakta ve sürdürülebilir ulaşıma katkı sunmaktadır. Kişisel araçlar yerine toplu taşıma ya da raylı sistemleri tercih etmenin yanı sıra şehirde daha çevre dostu ve sürdürülebilir mikro ulaşım sistemlerine de rastlıyoruz.
Sürdürülebilir Ulaşım Projeleri
Sürdürülebilir ulaşım projelerine dünyadan ve Türkiye’den örnekler verilebilir. Türkiye’de uygulamaya konulan “Kent İçi Ulaşım Ağı Projesi” ile sürdürülebilir kent içi ulaşım konusunda sivil toplumun konuya bakış açısını anlamak, kamu ve özel sektörün kapasite gelişimini desteklemek, sürdürülebilir bir çalışma ve dayanışma modeline öncülük etmek amaçlanıyor.
İzmir Tarih Sürdürülebilir Ulaşım Projesi ile bölgenin çevre kentsel ulaşım ağlarına entegrasyonunun sağlanarak erişilebilirliğinin artırılması, bölgenin yaya ve bisiklet ile sürdürülebilir ulaşım odaklı bir yaklaşımla yenilenmesi amaçlanıyor.
Trafiğin Çevreye Verdiği Zararları En Aza İndirmek İçin Alınacak Önlemler
Kişi başına düşen
karbon ayak izinizi düşürmek için yapabilecekleriniz arasında da yer alan toplu taşıma araçlarının tercih edilmesi, yürüme mesafesindeki yerlere yürüyerek gitmek, bisikletle ulaşımın daha sık tercih edilmesi kişisel olarak alınabilecek önlemler arasında yer alıyor.
Araç kullanımı sırasında duraklama ve bekleme anlarında aracın çalıştırılmaması, trafik tıkanıklığı yaşandığında kontağın kapatılarak beklenmesi alınabilecek önemlerdir.
Araçların egzoz gazı emisyon ölçümü, bakım ve onarımları muayeneleri zamanında yapılmalıdır. Temiz yakıt kullanımına özen gösterilmelidir. Benzinli taşıtlarda katalitik konvertör takılması otomobilin havaya bıraktığı zararlı gazları büyük ölçüde engeller.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.