Döviz kuru ve parite, para piyasaları üzerinden işlem yapmak isteyen her kişinin aşina olduğu kavramlardır. Uluslararası döviz piyasasında farklı ülkelerin para birimleri üzerinden yapılan işlemler, bu iki kavram üzerinden şekillenir. Eğer siz de yatırımlarınızı para piyasaları üzerinden şekillendirmek istiyorsanız döviz kuru ve parite hakkında detaylı bilgi sahibi olmalısınız. O halde gelin, bu kavramlarla ilgili detaylı bir araştırma yapalım.
Döviz Kuru Nedir?
En basit anlamıyla yabancı ülkelerin para birimleri olarak tanımlanan döviz, ülkeler arası ticaret işlemlerinde kullanılması nedeniyle yatırımcıların en sık kullandığı araçlardan biridir. Döviz kuru ise bir ülkenin para biriminin bir başka ülkenin para birimi karşılığında sahip olduğu değer katsayısını tanımlar. Döviz kuru işlemlerinde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki farklı seçenek bulunur. Bankaların kendi işlemleri için belirledikleri Alış ve Satış kurları üzerinden işlem gerçekleştirebilirsiniz. Kurları güncel olarak takip etmek için
Döviz Kurları sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Döviz Kuru Çeşitleri Nelerdir?
Döviz kuru çeşitleri dörde ayrılır. Yabancı ülkelerin para birimlerinin ulusal para birimine karşı sahip olduğu değer, nominal kur olarak adlandırılır. Nominal kur enflasyon oranları doğrultusunda düzenlendiğinde reel kur ortaya çıkar. Yabancı bir ülkenin para biriminin bir diğer yabancı ülke para birimine karşı sahip olduğu değer, çapraz kur olarak tanımlanır. Belirli bir kriter gözetilerek seçilmiş nominal kurların uygun bir ağırlıklandırma yöntemi kullanılarak elde edilmiş ortalamasının ulusal para birimine karşı sahip olduğu değer ise efektif kur olarak adlandırılır.
Ülkelerin döviz kuru politikası üç farklı şekilde uygulanır. Merkez Bankası’nın döviz kuruna müdahalede bulunmadığı durumlarda esnek piyasa döviz kuru hâkimdir. Merkez Bankası tarafından ulusal para biriminin yabancı para birimlerine karşı değerinin belirli bir kur seviyesine eşitlenmesi sabit kur sistemi olarak adlandırılır. Son olarak, denetimli kur sistemi ise Merkez Bankası’nın döviz kurlarının gelecekte istenen düzeyde olmayacağını öngörerek yaptığı müdahaleler sonucu kontrol sağlamasını tanımlar.
Parite Nedir?
Parite, farklı ülkelerin para birimlerinin birbirlerine karşı sahip olduğu değerleri ifade eder. Örneğin Euro’nun Dolar karşısındaki değeri, Euro Dolar paritesi olarak tanımlanır. Parite çiftleri, iki farklı para biriminin uluslararası para piyasasında kabul görmüş sembolleri üzerinden oluşturulur. Parite çiftlerindeki ilk üç karakter baz dövizi, son üç karakter ise karşıt dövizi simgeler. Örneğin Euro ve Amerikan Doları paritesi, EURUSD olarak adlandırılır.
Parite Nasıl Hesaplanır?
Az önce, parite çiftlerinin iki farklı para biriminin sahip olduğu semboller üzerinden ifade edildiğinden söz etmiştik. Parite çiftinde yer alan ilk para birimi, baz para birimi olarak adlandırılır. İkinci para birimi ise, karşıt para birimi olarak ifade edilir. Parite, karşıt para biriminin baz para birimine bölünmesi sonucunda elde edilir. Örneğin, 6 Euro’nun 3 Dolar’a karşılık geldiği varsayılırsa; Euro Dolar paritesi 0,5, Dolar Euro paritesi ise 2 olarak hesaplanır.
Pariteyi Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Pariteyi etkileyen faktörlerden ilki, uluslararası para piyasasındaki katılımcıların yaptıkları işlemlerdir. Başka bir deyişle, farklı para birimlerine olan arz ve talep, paritelerin değişmesine neden olur. Pariteyi etkileyen bir diğer faktör ise, ülkelerin güncel faiz oranları ve içinde bulundukları ekonomik şartlardır. Örneğin Türkiye’nin ihracatının önemli kısmı AB ülkelerine, dolayısıyla büyük oranda Euro cinsinden yapılırken ithalatı büyük ölçüde Dolar bazında gerçekleştirilmektedir. Bu durum, Euro ve Dolar paritesinin Türkiye ekonomisi için oldukça önemli bir yerde konumlanmasına neden olur.
Siz de döviz kurlarını ve güncel parite değerlerini dilediğiniz zaman takip edebilir, yatırımlarınızı planlarken bu bilgiler ışığında hareket edebilirsiniz.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.