Yayınlanma Tarihi Logosu Yayınlanma Tarihi: 12.05.2020
Okuma Süresi Logosu Okuma Süresi: 4 dakika

Teknolojinin ilerlemesi ve sosyal medyanın artık neredeyse her birey için vazgeçilmez bir noktada konumlanmış olması, internette oldukça ciddi ölçüde bir veri artışına neden oldu. Dünyanın her yerinden milyonlarca insan; bireysel, toplumsal, kültürel ve çevresel ipuçları taşıyan verileri kapsayan paylaşımlar yapmaya devam ediyor. İnternetin uçsuz bucaksız bir havuz olduğu düşünülürse, bu havuza giren verilerin hiçbiri tamamen kaybolmuyor. 

Big Data, Türkçe ismiyle Büyük Veri kavramı, pek çok insanın kulağına yakın dönemde çalınmış olsa da, esasen uzun süredir kullanılan bir kavram. İnternet kullanıcısı olan her birey, farkında olmadan büyük verinin gelişmesine katkı sağlıyor. Başka bir deyişle, siz Büyük Veri kavramını bilmiyor olsanız da o sizi uzun zamandır tanıyor. Öyleyse, Büyük Veri ne anlama geliyor? Bireysel, sektörel ve kitlesel anlamda hangi başlıklara etki ediyor?

Big Data Nedir?


İnternet ve sosyal medya kullanımının yaygınlaşmasının, bilgi kavramının karşılığını da etkilediğini söylemek yanlış olmaz. Bilgiyi pek çok insan için çok daha hızlı ve kolay ulaşılabilir kılan internet, aynı zamanda ortaya ciddi ölçüde bilgi kirliliğinin çıkmasına da neden oluyor. Keza bu nedenle, internet pek çok kullanıcı tarafından "bilgi çöplüğü" olarak da anılıyor. 
Esasen "çöplük" olarak tanımlanan havuz, içinde milyonlarca veri barındıran bir kaynak olarak değerlendiriliyor. Kullanıcıların bir akış üzerinden ileterek bu havuza gönderdikleri verilerin işlenebilir ve mantıksal bir düzlem çerçevesinde değerlendirilebilir olan bölümü, bazı yazılım ve şirketler tarafından bir araya getiriliyor. Ortaya çıkan bu anlamlı veriler bütünü, Büyük Veri (Big Data) kavramını oluşturuyor. Böylece ortaya pek çok araştırma için kaynak sağlayabilecek, sınıflandırılmaya uygun ve saklanabilir bir veri topluluğu çıkıyor.

big data

Veri Analizi Nedir?


Veri analizi, elde bulunan işlenmiş verilerin çeşitli filtrelerden ve değerlendirilmelerden geçirilerek kategorize edilmesi, dönüştürülmesi ve incelenmesi süreci olarak tanımlanıyor. Büyük Veri, bu noktada pek çok büyük şirketin de daha doğru sonuçlara ulaşmasını ve hedef kitle analizini daha rasyonel bir düzlemde yapmasını sağlıyor. Hedef kitleyi doğru tanıyabilmek ve müşteri memnuniyetini sağlamak isteyen her şirket, elde edilen verilerin toplanmasını, saklanmasını ve analiz edilmesini önemsiyor. Ancak veri akışı çok hızlı ve yoğun bir şekilde gerçekleştiği için, Büyük Veri kavramı bu süreci çok daha kolay ve fonksiyonel kılıyor. 

Big Data Nasıl Oluşturulur?


Büyük Veri'nin oluşturulması, sistematik bir çalışma ve değerlendirme süreci barındırıyor. Bu sürecin basamakları; sırasıyla çeşitlilik, hız, veri büyüklüğü, doğrulama ve değer olarak tanımlanıyor. İlk basamak olan çeşitlilik, birçok farklı ortam ve kaynaktan gelen verilerin dönüştürülebilir ve bütünleştirilebilir hale getirilmesini kapsıyor. Böylece veriler doğrultusunda çeşitli çıkarımlar yapmak ve verileri kategorize edebilmek çok daha kolay bir hale bürünüyor.
İkinci basamak olan hız, her saniye devam eden veri akışını ifade ediyor. Büyük Veri'nin oluşturulması esnasında kullanılan yazılım ve donanım programlarının, her an katlanarak artan bu akışı kaldırabilir durumda olması gerekiyor. Üçüncü basamak olan veri büyüklüğü, verilerin terabayttan perabayta kadar uzanan olası hacimlerini ölçüyor. Dördüncü basamak olan doğrulama, verilerin güvenli ve tutarlı olup olmadığına dair bir değerlendirme sürecini ifade ediyor. Son basamak olan değer ise, ilk dört basamak sonucunda filtrelerden geçirilen verilerin oluşturacağı Büyük Veri'nin üretimi ve işlenmesi sonucunda ortaya çıkacak değeri belirliyor. Bahsi geçen beş basamak, şirketlerin ve büyük firmaların Big Data Analizi süreçlerini de kapsıyor. 

big data

Big Data Kullanım Alanları Nelerdir?


İnternette herhangi bir işlem yapan her kullanıcı, veri akışı üzerinde mutlaka kendinden bir iz bırakıyor. İnternet kullanıcılarının yaptıkları işlemlerin, faaliyetlerinin ve kullanım alışkanlıklarının çeşitliliği düşünüldüğünde, Büyük Veri kavramını belli sektörler ya da sınıflar üzerinden sınırlamak da çok mümkün değil. Tüketicilerin satın alma alışkanlıklarını ve fikirlerini takip etmek isteyen satıcılardan yeni bir fikrin hedef kitle üzerinde yaratacağı etkiyi önceden belirlemek isteyen girişimcilere kadar pek çok gerçek ya da tüzel kişi Büyük Veri'den yararlanıyor. Yapılan araştırmalar, Ar-Ge departmanlarında Büyük Veri üzerinden çalışmalar yürüten şirketlerin ciddi bir bölümünün kazançlarını artırdığını gösteriyor.

Büyük Veri kavramının kurum ve kuruluşların gelişmesinde olan etkisinin yanı sıra, toplumsal anlamda yarattığı katkılardan söz etmek de mümkün. Büyük Veri üzerinden yürütülen araştırmalar; doğal ya da insan kaynaklı felaketlerin, suç oranlarının ve sağlık hizmetlerinin olumlu anlamda değiştirilebilmesi için de önemli bir kaynak niteliği taşıyor. Kısacası Büyük Veri, toplumun her kesiminden insana dair bilgiler barındırması nedeniyle her alanda kullanılabilir bir potansiyel taşıyor. 

​"Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.​​"​​