NFT, son yılların en ilgi çekici dijital verilerinden biridir. Klasikleşmiş kripto paralardan çok daha farklı bir uygulamaya sahip olan NFT’ler, dijital ortamda ürettiğiniz pek çok eseri ilgilendirebilecek bir kavramdır. 2015 yılından bu yana adından söz ettiren kavram ile var olan dijital varlıklarınızı değerlendirebilir ya da kendinize yeni koleksiyonlar edinebilirsiniz. Tüm bu detayları ayrıntıları ile kavrayabilmek adına gelin NFT’nin ne olduğunu, ondan nasıl yararlanabileceğinizi, NFT kullanımı ve örneklerini birlikte inceleyelim.
NFT Nedir?
NFT’nin açılımı Non Fungible Token’dir. Türkçe karşılığı ile “Değiştirilemeyen Token” ya da “Değişmesi mümkün olmayan para” olarak tercüme edilebilir. NFT, aslında bir kripto para birimidir. Fakat bu tanımda söz konusu para, bildiğimiz tanımların dışında değerli olan herhangi bir varlık olabilir. Yani NFT, bir değere sahip olan ve tahsil edilebilen dijital bir varlıktır. NFT sayılabilecek varlıklar; herhangi bir sanat eseri, video, tweet, bir internet sayfası, görseller, sosyal medyada oluşturduğunuz hikâyeler ve daha pek çoğu olabilir. Tüm bu dijital varlıklar, gerekli şartları sağladıklarında birer NFT olma özelliği taşıyabilir.
NFT kavramını normal şartlarda koleksiyon değerine sahip olabilecek bir varlığın dijital dünyadaki yansımaları olarak da tanımlamak mümkündür. Mesela 1990’lı yıllarda son derece popüler olan ve koleksiyonları yapılan taso ve futbol kartları, bu varlıklara güzel birer örnek olabilir. NFT’nin dijital para birimlerinden farkı, tüm NFT’lerin birbirinden farklı şekilde tasarlanıyor olmasıdır. Bu özellik, onları özgün ve değiştirilemez kılar.
NFT Ne İşe Yarar?
NFT’ler, diğer kripto para birimlerinde olduğu gibi blok zinciri (blockchain) üzerinde bulunur. Diğer bir ifade ile NFT’ler tümüyle dijital nitelikli varlıklardır. Peki, bu durumda NFT ne işe yarar? NFT’leri şu şekilde düşünebilirsiniz: Nasıl kripto paraların ya da Bitcoin’in bir para karşılığı var ise NFT’lerin de dijital ortamda oluşturulan birtakım karşılıkları vardır. Bunlar bir sanat formu, fotoğraf, edebi bir yazı ve daha pek çok nitelikte eser olabilir. NFT’nin değeri, eşsiz olmasından gelir. Yani bir NFT aldığınız zaman başka hiç kimsede olmayan dijital bir varlığa sahip olmuş olursunuz. NFT sahibi olmayı, kendinize dijital ortamda orijinal bir kod edinmek gibi düşünebilirsiniz.
NFT Nasıl Kullanılır?
NFT, genel olarak CryptoKitties geliştiricilerinin oluşturduğu Ethereum ile uyumlu bir kod olan ERC-721 standardı ile oluşturulur. Bunun haricinde, yeni geliştirilmiş bir diğer standart ise ERC-1155’tir. Bu yeni standart, yeni fırsatlarla birlikte çalışabilme imkânı da sunar. Bu da eşsiz varlıklar olan NFT’lerin blok zincirlerinin birbirleri ile uyumlu olması ve farklı uygulamalar arasında kolayca transfer edilebilmesi anlamına gelir.
İlk NFT’ler, Ethereum tabanlı olarak 2015 dolaylarında ortaya çıktı. CryptoKitties ise ilk defa 2017 yılında değiştirilemeyen token teknolojisi sayesinde adını duyurdu. O zamandan beri NFT endüstrisi hızla büyümektedir. Değiştirilemeyen jeton olarak da nitelendirilebilen NFT; OpenSea, Nifty Gateway ve SuperRare gibi pazarlarda alınıp satılabilir.
NFT’nizi muhafaza etmek ve koleksiyon oluşturmak istediğinizde Trust Wallet gibi cüzdan uygulamalarını kullanabilirsiniz. Böylece kullandığınız diğer blockchain tokenlar ile NFT’niz de belirli bir adres üzerinde yer alır. Ayrıca NFT’ler, sahibinin izni dışında kopyalanamaz ya da transferi yapılamaz.
NFT’leri kullanabileceğiniz alanlar şunlardır:
- Oyun,
- CryptoKitties evreni,
- Dijital sanat,
- Farklı diğer uygulamalar.
Yerli ve Yabancı NFT Örnekleri
Bir dijital sanatçı olan Beeple’ın eseri, kendisine ait olan pek çok eserin birleşiminden oluşmuştur. Uzun bir süredir Instagram hesabı üzerinden sanat eserlerini paylaşan Beeple, NFT teknolojisinin tanınması konusunda öncüler arasında yer alır. Mesut Özil’e ait “Geleceğin krampon ve forması” tasarımları da NFT ile satılan eserler arasındadır. ABD merkezli bir uluslararası haber ajansı olan Associated Press de NFT satan ilk haber kuruluşu olarak NFT tarihinde yerini almıştır.
NFT ile ilgili bu alım satımların yanında bir de proje örnekleri vardır. İşte, bazı NFT projeleri:
- CryptoCrystal: CryptoCrystal, bir kripto maden oyunudur. Oyunda, Bitcoin ya da Ethereum tarzında madencilik görebilirsiniz. Oyunun kullanıcıları, şirketten kazma adında jeton alarak kristal üretimi yapar.
- HyperDragons: HyperDragons, küçük yaratıklar vasıtası ile oynanan bir oyundur. Bu oyunun özelliği başka takımlara ait projeler ile etkileşim kuruyor olmasıdır. Oyun 3 bölüme ayrılır. Bunlar; toplama, üretme ve tüketme şeklindedir. Oyunda tahsil edilebilir NFT’nin iş modeli mevcuttur.
- CryptoVoxels: Bir oyun geliştirici olan Ben Nolan, blok zincirinin kullanıcı deneyimi üzerindeki etkisini fark ettiğinde onlar için dijital bir dünya yaratma girişiminde bulunmuştur. Sanal gerçeklik gözlükleri ile oynanan CryptoVoxels’de özel bazı malzemelerin satışı ve arazi inşası yapılabilir.
- Rarible: Rarible platformunun amacı, sanatçılar ile sanatseverleri bir araya getirmektir. Platform, Blockchain teknolojisiyle güvence altına alınmıştır. Bu platform ile dijital koleksiyonlarınızı satışa çıkarabilir, onlara alıcı bulabilirsiniz.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.