BİREYSEL
BANKACILIK
TİCARİ
BANKACILIK
BANKAMIZI
TANIYIN
BİREYSEL BANKACILIK
Krediler
Kartlar
Mevduat ve Yatırım
Dijital Bankacılık
Sigorta ve Emeklilik
Ödemeler ve Para Transferi
Ayrıcalıklı Hizmetler
Özel Bankacılık
Ticari Krediler
Ticari Kartlar
Dış Ticaret
POS / ÖKC
KOBİ Bankacılığı
Tarım Bankacılığı
İşinize Özel
Dijital Bankacılık
Mevduat ve Yatırım

Yurt İçi Mevzuat

Yurt içi Kambiyo Mevzuatı

İhracat

İthalat

Görünmeyen İşlemler

Sermaye Hareketleri

Ülkemizde kambiyo mevzuatının temeli 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu’ dur. Bu kanunda verilen yetkiye istinaden Bakanlar Kurulu tarafından Karar’lar yayımlanmıştır. 

Yürürlükteki Türk Parası Kıymetini Koruma(TPKK) Hakkındaki Karar 32 Sayılı Karar’dır.

TPKK Hakkında 1567 Sayılı Kanun
TPKK Hakkında 32 Sayılı Karar
TPKK Hakkında 32 Sayılı Karar’a  İlişkin 2008-32/34 Sayılı Tebliğ
T.C. Merkez Bankası’nın 1-M Sayılı Genelgesi
T.C. Merkez Bankası’nın Sermaye Hareketlerine İlişkin 2 Mayıs 2018 Tarihli Genelgesi
T.C. Merkez Bankası’nın Görünmeyen İşlemlere İlişkin 13 Ocak 2000 Tarih ve 2000 YB/4 Sayılı Genelgesi
T.C. Merkez Bankası'nın İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler İle Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Uygulama Talimatı




Bir malın, yürürlükteki ihracat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygun şekilde Türkiye gümrük bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını veya Müsteşarlıkça ihracat olarak kabul edilecek sair çıkış ve işlemlerin tümü ihracat olarak adlandırılır.
İhraç edeceği mala göre ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine üye olan, vergi numarasına sahip gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan ortaklıklar ihracat işlemlerini yürütebilir.

İhracat bedelleri, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, bu Karara ilişkin 2008/32-34 sayılı Tebliğ ve Hazine Müsteşarlığı tarafından buna ek olarak yapılacak düzenlemeler çerçevesinde ihracatçı ile ithalatçı arasındaki sözleşmeye ve uluslararası kurallar ile bankacılık teamüllerine göre firmaların yazılı beyanına istinaden döviz veya Türk Lirası olarak tahsil edilir.

İhracat bedelleri, satış sözleşmesinde belirlenen kurallar ve uluslararası ticari uygulamalar çerçevesinde “Akreditifli Ödeme”, “Vesaik Mukabili Ödeme”, “Mal Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Akreditifli Ödeme”, “Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme” ve “Peşin Ödeme” şekillerine göre tahsil edilir.






Yurtdışında üretilmiş bir malın, yurtiçindeki alıcılar tarafından satın alınmasına ithalat denir.

Bir malın, yürürlükteki ithalat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygun şekilde Türkiye gümrük bölgesi dışından veya serbest bölgelerden yurtiçine giriş işlemlerinin tümü ithalat olarak adlandırılır.

Kamu ahlakı, kamu düzeni veya kamu güvenliği; insan, hayvan ve bitki sağlığının korunması veya sınai ve ticari mülkiyetin korunması amaçlarıyla ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınan önlemlerin kapsamı dışındaki malların ithali serbesttir.

Vergi numarasına sahip her gerçek ve tüzel kişi ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklıkları ithalat işlemlerini yürütebilir.

Ancak ;
a) Özel anlaşmalara dayanan ithalatta,
b) Kitap ve diğer yayınların ithalatında,
c) Ülkemizde açılan uluslararası fuar ve sergilerde Müsteşarlıkça perakende satışına izin verilen malların ithalatında,
vergi numarasına sahip olma şartı aranmaz.

İthalat bedelleri, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, bu Karar’a ilişkin 2008/32-34 Sayılı Tebliğ ve Hazine Müsteşarlığı tarafından bunlara ek olarak yapılacak düzenlemeler çerçevesinde ithalatçı ile ihracatçı arasındaki sözleşmeye ve uluslararası kurallar ile bankacılık teamüllerine göre bankalar aracılığıyla döviz veya TL olarak ödenir.

İthalat işlemleri uluslararası kurallar ve bankacılık teamülleri çerçevesinde; “Akreditifli Ödeme”,  “Vadeli Akreditifli Ödeme”, “Vesaik Mukabili Ödeme”, “Mal Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Akreditifli Ödeme”, “Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme” ve “Peşin Ödeme” şekillerine göre gerçekleştirilir.



​Görünmeyen İşlemler, ithalat, ihracat gibi mal hareketini doğuran işlemler ile sermaye akımları dışında kalan, ancak bu konulara dolaylı olarak bağlı bulunan sosyal, ekonomik ve kişisel ilişkilerin değişik aşamasını içine alan işlemleri ve ödemeleri kapsamaktadır.

Görünmeyen İşlemler Mevzuatına ilişkin linkler;


Gelir İdaresi Başkanlığı – Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları

Türkiye’ye Gelecek Yabancı Sermaye

Yabancı yatırımcıların Türkiye’de yeni şirket kurmak, şube açmak, mevcut bir şirkete doğrudan veya dolaylı iştirak etmek ve sermaye artışında bulunmak suretiyle yatırım yapmaları 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, uluslararası anlaşmalar ve özel kanun hükümleri tarafından aksi öngörülmedikçe serbesttir.

Bu işlemlere ilişkin bilgiler, bankaların genel müdürlükleri kanalıyla T.C. Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğüne gönderilmektedir.

Türkiye’den Gidecek Yerli Sermaye

Türkiye’de yerleşik kişilerin, yurt dışında yatırım yapmak veya Türkiye’ deki serbest bölgelerde yatırım yapmak veya ticari faaliyette bulunmak üzere şirket kurmaları, ortaklığa katılmaları ve şube açmaları için yerli nakdi sermayeyi bankalar aracılığı ile ayni sermayeyi ise gümrük mevzuatı çerçevesinde ihraç etmeleri serbesttir.

Yurt dışına sermaye transferi yapan bankaların genel müdürlükleri tarafından bu transferlere ilişkin bilgiler işlem tarihinden itibaren 30 gün içinde Hazine Müsteşarlığı Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü’ne gönderilmektedir. Ayrıca bu işlemlere ilişkin bilgiler, bankaların genel müdürlükleri kanalıyla T.C. Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğüne gönderilmektedir.

Menkul Kıymetler

Menkul kıymetlerin ve diğer sermaye piyasası araçlarının Türkiye’ye giriş ve çıkışı serbesttir. Türkiye’de yerleşik kişilerin, yurt dışındaki mali piyasalarda işlem gören her türlü menkul kıymetleri bankalar ve sermaye piyasası mevzuatına göre yetkili bulunan aracı kurumlar vasıtasıyla satın almaları, satmaları ve bu kıymetlerin alış bedellerini bankalar aracılığı ile yurt dışına transfer ettirmeleri serbesttir.
Bu işlemlere ilişkin bilgiler, bankaların genel müdürlükleri kanalıyla T.C. Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğüne gönderilmektedir.

Gayrimenkul Kıymetler

Dışarıda yerleşik kişilerin, Türkiye’de satın aldıkları veya sahip oldukları gayrimenkul ve gayrimenkule bağlı ayni hakların gelirleri ve satış bedellerinin, vergi ve benzeri yükümlülükler düşüldükten sonra kalan net tutarı, bankalar tarafından yurt dışına transfer edilebilmektedir.

Yurt Dışından Kredi Alınması

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’ın 17/a maddesi hükmü çerçevesinde, Türkiye’de yerleşik kişilerin, yurt dışından nakdi kredi temin etmeleri, bu kredileri bankalar aracılığıyla (bu kurumlarca garanti verilerek ya da verilmeksizin) kullanmaları kaydıyla serbesttir.

Türkiye'de yerleşik kişiler tarafından yurt dışındaki işleriyle ilgili olarak yurt dışından sağlanan krediler dışında, Türkiye'de yerleşik kişiler tarafından yurt dışından sağlanan bir yıldan (365 gün dahil) kısa ve uzun vadeli nakit krediler ile ithalatın finansmanında kullanılan ödeme şekillerine göre oluşan ayni kredilerden; mal mukabili ve kabul kredili mal mukabili olanlar haricindeki bir yıldan (365 günden) uzun vadeli ayni kredilere (kabul kredili akreditif, kabul kredili vesaik ve vadeli akreditif) ve Kıymetli Madenler Borsası üyesi bankalarca, kendileri veya müşterileri nam ve hesabına yurt dışından temin edilen altın, gümüş veya platin kredilerine1 ilişkin kullanım ve geri ödeme bilgileri, kredi bazında, işleme aracılık eden banka tarafından kanalıyla T.C. Merkez Bankası İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü’ne bildirilmektedir.

Türkiye’de Yerleşik Bankalarca Döviz Kredisi Açılması

Türkiye'deki bankalar Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 17’nci maddesinin "b" fıkrasında belirtilen kişilere yurt dışındaki döviz ödemesi gerektiren işlemlerinde kullanılmak üzere döviz olarak, Türkiye'deki harcamaları için Türk lirası olarak kullanılmak kaydıyla, döviz kredisi açabilirler.

Sermaye Hareketleri Mevzuatına ilişkin linkler;

6102 nolu Türk Ticaret Kanunu

X Kapat